Στα πλαίσια της εναλλακτικής γεωργίας χαμηλών εισροών που πρέπει να υιοθετήσει και η χώρα μας πλησιάζοντας προς την αναθεωρημένη ΚΑΠ το 2013 με τη διακοπή των γεωργικών επιδοτήσεων, είναι αναγκαία η εισαγωγή νέων συστημάτων καλλιεργειών που θα ελαχιστοποιούν το κόστος παραγωγής και τις περιβαλλοντικές εκροές, και που θα αποδίδουν μεγάλη προστιθέμενη αξία τόσο για παραγωγή τροφής όσο και για παραγωγή ενέργειας ή άλλων βιομηχανικών προϊόντων.
Ένα τέτοιο φυτό είναι το κενάφ, εν πολλοίς άγνωστο στην Ελλάδα αλλά με μεγάλη προσαρμοστικότητα και δυναμικό παραγωγής βιομάζας στις Ελληνικές συνθήκες έτσι ώστε θα μπορούσε να συνεισφέρει σημαντικά στην νέα γεωργική προοπτική της χώρας μας.
Χαρακτηριστικά
Το Κενάφ όπως αναφέρει ο κ. Νικόλαος Δαναλάτος, καθηγητής Γεωργίας-Διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωργίας στη Σχολή Γεωπονικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, είναι ετήσιο φυτό θερμών περιοχών, συγγενές με το βαμβάκι, τη μπάμια και τον ιβίσκο. Μάλιστα το κενάφ είναι γνωστό για την παραγωγή άριστου δημοσιογραφικού χαρτιού.
Καλλιέργεια
Καλλιεργείται σε μεγάλο εύρος εδαφο-κλιματικών συνθηκών, και λόγω των περιορισμένων απαιτήσεών του συγκριτικά με άλλα βιομηχανικά φυτά, μπορεί να συμπεριληφθεί στην αμειψισπορά των μονοκαλλιεργειών.
Το κενάφ αποτελεί χορτονομή υψηλής βιολογικής αξίας με περιεκτικότητα φύλλων 18–30% και βλαστών 6–12% σε ακατέργαστη πρωτεΐνη και με υψηλή πεπτικότητα κυτταρίνης και πρωτεΐνης (55%), ενώ οι σπόροι του χρησιμοποιούνται για την εξαγωγή λαδιού (20% λάδι).
Ο βλαστός που αποτελεί το μεγαλύτερο οικονομικό προϊόν του Κενάφ, διακρίνεται στον φλοιό (25-40% του βάρους) και τον εσωτερικό ξυλώδη βλαστό (60–75%).
Οι ίνες του φλοιού είναι μακριές (μήκος 3–4 mm), υψηλής ποιότητας ανάλογης των ινών του μαλακού ξύλου, ενώ οι ίνες του εσωτερικού ξυλώδους βλαστού με μήκος 0.5–1 mm είναι χαμηλότερης ποιότητας.
Χρησιμότητα
Το κενάφ έχει μελετηθεί σε διάφορες χώρες ως πηγή φυτικών ινών και χαρτοπολτού για τη χαρτοβιομηχανία στην παραγωγή διαφόρων προϊόντων αλλά κυρίως για την παραγωγή δημοσιογραφικού χαρτιού άριστης ποιότητας, το οποίο παρουσιάζει άριστη κατακράτηση μελάνης, μεγάλη αντοχή στην τυπογραφική πρέσα μεγάλων ταχυτήτων και δεν κιτρινίζει. Η διαδικασία μετατροπής και λεύκανσης του χαρτοπολτού που προέρχεται από το Κενάφ απαιτεί λιγότερη ενέργεια και χημικά έναντι του χαρτοπολτού που προέρχεται από δασικές πρώτες ύλες. Οι ίνες του Κενάφ χρησιμοποιούνται επίσης στην παραγωγή μοριοσανίδων και άλλων κατασκευαστικών υλικών, στην αντικατάσταση του fiberglass.
Πειραματικοί αγροί στη Θεσσαλία
Περί το 2003 το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κενάφ κυρίως για την αντικατάσταση της κάνναβης (για προφανείς λόγους) και την παραγωγή χαρτοπολτού και χαρτιού υψηλής ποιότητας, είχε ως αποτέλεσμα την εκπόνηση μεγάλης κλίμακας Ερευνητικού Προγράμματος την περίοδο 2003-2007.
Το πρόγραμμα εκπονήθηκε παράλληλα σε 10 εργαστήρια της Ιταλίας, Ελλάδας, Πορτογαλίας, Ισπανίας, Γαλλίας, και Ολλανδίας με κοινά πρωτόκολλα πειραμάτων αγρού. Από Ελληνικής πλευράς συμμετείχε το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Για τους σκοπούς του μεγάλου αυτού Ευρωπαϊκού Προγράμματος, δοκιμάστηκαν οι δύο σημαντικότερες ποικιλίες του κενάφ παγκοσμίως σε πειραματικούς αγρούς της Θεσσαλίας (Βελεστίνο και Παλαμάς Καρδίτσας) την περίοδο 2003-2008. Τα αποτελέσματα της μεγάλης αυτής ερευνητικής προσπάθειας ήταν ιδιαίτερα σημαντικά γιατί απέδειξαν ότι αυτό το εν πολλοίς άγνωστο φυτό στην Ελλάδα έχει τεράστιες δυνατότητες προσαρμογής και μεγάλης παραγωγικότητας χαρτοπολτού υψηλής ποιότητας.
Τα αποτελέσματα αυτά έδειξαν, σύμφωνα με τον κ. Δαναλάτο, ότι μέγιστη παραγωγικότητα μπορεί να επιτευχθεί σε πρώιμες σπορές με πληθυσμό περί τα 20 φυτά/m2, ενώ σε γόνιμα εδάφη της Δ. Θεσσαλίας σημαντικές αποδόσεις 1,5-1,8 t στρ μπορούν να επιτευχθούν με ελάχιστη λίπανση και μισό αρδευτικό νερό (200-300 κυβικά ανά στρέμμα).
Αποτελέσματα
Τα πρώτα αποτελέσματα από σχετικές μελέτες καταδεικνύουν την υπεροχή πολλών Ελληνικών περιοχών αναφορικά με το δυναμικό παραγωγής του κενάφ συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές περιοχές. Εκτός των μεγάλων αποδόσεων υπό Ελληνικές συνθήκες, σημαντικό προτέρημα της καλλιέργειας αποτελεί το μειωμένο κόστος καλλιέργειας που δεν υπερβαίνει τα 70-80 € ανά στρέμμα.
Επίσης, λόγω των μειωμένων εισροών που απαιτεί το κενάφ, αποτελεί μια καλλιέργεια ιδιαίτερα φιλική προς το περιβάλλον...Του Αποστόλη Ζώη http://www.e-erevna.gr/portal/story.aspx?ID=109182.000
